Er zijn natuurlijk veel mensen die de voorkeur geven aan consoles. De redenen hiervoor kunnen strekken van gebruiksgemak, liever spelen in een zetel tot het idee dat dit goedkoper is. Het laatste kunnen we al terzijde zetten sinds het verre van waar is. De meeste mensen hebben ook geen goed idee van hoe computers of consoles werken. Dit zorgt voor veel misverstanden. Als je tot nu toe een console-gamer was, is het misschien geen slecht idee om de verschillen iets beter te begrijpen.
Allereerst is er niets mis met gamen op consoles. Deze toestellen hebben zeker hun voordelen. Maar deze hebben vaak ook een keerzijde. Dit komt omdat consoles een product zijn van compromis. Een console moet een eenvoudige aankoop zijn. Iedereen die eentje koopt kan hetzelfde verwachten, en alle spellen geven duidelijk aan als ze voor dat specifiek toestel werken. Ze kosten allemaal hetzelfde, hebben dezelfde prestaties en onderdelen, en alles is gemaakt om een eenvoudige 'plug-and-play' ervaring te zijn. Er is niets mis met eenvoud, of het aanbieden van een toestel dat betaalbaar is. Maar zozeer als dat dit voordelen zijn, kan je het ook anders zien.
De specificaties van consoles zijn geen mysterie. Er is bijvoorbeeld erg weinig verschil tussen de Playstation 4 en de Xbox One. Deze consoles gelijken inhoudelijk enorm op standaard computers. Ze hebben allebei ongeveer dezelfde AMD Jaguar APU (2 x 4 cores op 1,6Ghz) en 8 GB DDR5 aan geheugen voor de PS4, en een iets hogere kloksnelheid voor de Xbox One. Al hebben ze met de Xbox iets vreemd gedaan met het geheugen, door 32MB ESRAM toe te voegen. De allereerste vergissing die vaak voorkomt is dat consumenten het prestatieverschil die consoles kunnen leveren door optimalisatie en een erg beperkt besturingsysteem, enorm overschatten. Oude consoles waren pure hardware machines waarvan alle software die nodig was deel uitmaakte van het spel. Alles stond dus op de cardridge of CD. Als we oververeenvoudigen kunnen we stellen dat de eerste console die hier van begon af te wijken de eerste XBOX was. Het had net als de meeste computers destijds een Intel Pentium III processor, een Nvidia GPU, een hardeschijf was standaard ingebouwd. Het is intussen ook bevestigd door een lek van de broncode dat het inderdaad een variant van Windows 2000 draaide. Vanaf de volgende generatie zien we hetzelfde met Sony waarbij het besturingsysteem gebaseerd is op FreeBSD. Met het toevoegen van steeds meer functies en mogelijkheden wordt deze code ook steeds groter. Mischien niet zo groot als Windows of MacOS, maar zeker met moderne hardware is dit verschil onbelangrijk. Zeker nu de consoles ook mediacenters zijn valt het argument dus weg.
Compromis, is het woord waar we dus steeds op terugkomen. De bedoeling is om zoveel mogelijk prestaties, en nu ook features, te bieden met zo geavanceerd mogelijke hardware. Consoles beslissen niet langer wat er op gebied van graphics mogelijk is. Ze moeten dus een balans vinden tussen prijs en prestaties om aan de verwachtingen van de markt te voldoen. Een van de manieren is niet door optimalisatie, maar grafische technieken die het resultaat er "mooi genoeg" laten uitzien. Sommige hiervan worden ook gebruikt op de PC, andere zijn eerder console exclusief. Overigens is de beeldresolutie van veel spellen ook een stuk lager dan je zou verwachten omdat ze afhangen per spel, ongeacht de monitor of TV. Ook de beeldsnelheid is niet al te hoog, met slechts 30 FPS als de standaard. Dit is niet noodzakelijk een probleem zolang ze snel genoeg is voor vloeiend lijkende beweging, en bovenal die snelheid constant is. Het is simpelweg een beperking die in gedachte gehouden moet worden bij het ontwikkelen van het spel. Maar een hogere snelheid zoals op PC de norm is van minimum 60 FPS, is een heel stuk beter. Het belachelijk idee dat rondging en vaak geloofd werd dat 30 FPS "cinematischer" is slaat op niets.
De grootste misleiding die daaruit voortkwam is dat games op een veel hogere resolutie draaide dan eigenlijk het geval was. Omdat de PS3 in staat was om bepaalde games op 1080p tegen 60FPS te laten werken, wil dit niet zeggen dat dit voor "alle" games het geval is. Dit zien we nog steeds bij de PS4 en Xbox One. Battlefield 4 op de PS4 draait op 900p 60FPS en op de Xbox One draait het op 720p 60FPS. Voor een shooter is een hoge en stabiele framerate erg belangrijk, dus heeft men ze zelfs verder verlaagd op de Xbox One. FullHD graphics is iets dat beloofd leek te zijn, maar bijlange niet altijd werd geleverd. Andere beperkingen zijn multiplayer games met een maximum van 24 spelers in online shooters zoals Battlefield, dan de 32 of 64 spelers op PC. Maar zo lang je plezier hebt maakt dit natuurlijk geen bal uit. De bedoeling van deze uitleg is enkel om veelvoorkomende misverstanden op te helderen.
Waar de gelijkaardigheid met PC-achtige hardware en besturingsystemen wel een absoluut nadeel is geworden, is dat het de problemen van de PC gaat erven. Nieuwe uitdagingen op vlak van veiligheid, bugs, cheats en al de nodige updates die daarmee gepaard gaan. Console updates kunnen heel erg lang duren, en zijn vaak niet optioneel. Dit begon al met de voortdurende updates en herstelling naar “fabrieksinstellingen” bij de PS3, maar is intussen niet gebeterd. Een vriend kwam langs met een WiiU om Smash Bros te spelen. Het ding werd niet aangesloten op mijn netwerk maar zodra het spel ingestoken werd wou het niet starten zonder een software update die meer dan een half uur duurde. Maar goed dat de PC aankwam.. Ook bij Nintendo, de console fabrikant die nooit schaamte had om 'slechts' spelmachines te maken, ontsnap je er dus niet aan. Zelfs zij hadden met al de WiiU updates de ‘plug-and-play’ belofte grondig verworpen. Een van de grote voordelen die de console zou hebben tegenover de PC, is dat je gewoon de schijf of cardridge insteekt en meteen kan spelen zonder tijd te 'verspillen' aan installatie. Maar veel spellen zijn niet eens volledig afgewerkt als ze uitkomen, wat dit ook voor de console games vaak onvermijdelijk maakt. Het helpt ook niet dat diezelfde updates vaak eeuwig leken te duren. Mogelijk was dit vaak omdat veel mensen hun pas uitgekomen game rond dezelfde tijd gingen updaten. Maar het uitbouwen van nieuwe servers en infrastructuur die zich hier mee bezig hielden was ongetwijfeld ook een grote aanpassing voor de industrie.
De consoles zijn dus gewoon slechte PCs aan het worden. Ze hebben nog steeds het voordeel dat ze erg eenvoudig te gebruiken zijn. En zolang de tweedehandsmarkt niet te waanzinnig wordt kan je veel spellen van de vorige generaties goedkoop krijgen. Vooral ook voor jongeren is het geweldig dat je makkelijk games kan uitlenen of met elkaar kan ruilen. De games zijn immers waar het om gaat en dit is allemaal je goed recht. Maar deze zaken komen regelmatig onder druk van de industrie. Al kan je er "voorlopig" nog op kan rekenen. Een ander deel van de boek gaat hier verder op in.
Consoles als mediacenters zijn ook bijlange geen slechte zaak. Het is fijn dat de Playstation als CD speler, de PS2 als DVD speler en vervolgens de PS3 als Blu-Ray speler kon dienen. Vooral die laatste twee waren aanvankelijk heel erg duur. Ze boden dus een enorme meerwaarde en waren een goede aankoop. Ze kunnen, en worden soms, gebruikt als volvaalhice PCs (al sinds de PS2 met Linux). Zelfs de amerikaanse luchtmacht vond het een cool idee om met een cluster van bijna 1800 Playstation 3 systemen een supercomuter te bouwen. Want waarom ook niet? Doe er mee wat je wil! Alles is beter dan wat Microsoft in gedachte had toen ze op de E3 conventie van 2013 bleven zagen over TV-functionaliteit (Tuner+Cablebox). Aandeelhouders vonden dit waarschijnlijk interessanter dan de vele gamers en gamejournalisten die dit vol ongeloof aanzagen.
Iets dat ik enorm kan aanraden, en in recente jaren enorm veel doe, is mijn computer gebruiken vanuit mijn luie zetel. Zowel voor Freetube/Youtube als gaming is mijn laptop, en soms mijn PC, natuurlijk het beste ding om aan te sluiten op de televisie het grote beeldscherm. Sinds controller support goed werkt en big picture mode altijd een optie is, waarom zou je er iets anders op aan sluiten? Er zijn intussen tal van draadloze muis & toetsenbord opties zodat je het zeer makkelijk kan bedienen. Zelfs scaling lijkt vaak gewoon vanzelf ingesteld te worden als de computer ziet dat het aangesloten is op een TV. Het is een beetje gek dat er nog mensen zijn die beweren dat consolegaming de enige optie is. Al zou ik niet snel een shooter speler in de zetel.. of met een controller..